Moet jij soms presentaties geven of iets voor de groep zeggen en zit je al weken voor dat moment in de stress? Twijfel jij voortdurend of je je werk wel goed genoeg doet, twijfel je of collega’s je wel leuk vinden of werk je keihard om alles perfect te doen en loop je daarbij jezelf geregeld voorbij?
Dit zijn allemaal problemen die veroorzaakt kunnen worden door faalangst en het komt vaker voor dan je denkt. Faalangst op het werk kan een enorme uitdaging zijn en kan op veel verschillende manieren tot uiting komen. Wanneer jij last hebt van faalangst op de werkvloer merk je misschien dat je minder productief bent, veel nadenkt of zoveel stress ervaart dat je hard op weg bent naar een burn-out.
Oorzaken van faalangst op het werk
Er zijn verschillende factoren die faalangst op het werk kunnen veroorzaken en ook de uiting kan bij iedereen weer anders zijn. Vaak is er niet één oorzaak te noemen en treedt faalangst niet alleen in werksituaties, maar ook in privésituaties op. Mogelijke oorzaken van faalangst kunnen zijn;
- een laag zelfvertrouwen
- slechte ervaringen uit het verleden in bepaalde situaties
- taken moeten uitvoeren waarbij je net niet voldoende kennis/vaardigheden hebt
- niet goed kunnen tegen “bekeken” worden
- perfectionisme
- te hoge verwachtingen hebben / veel druk voelen vanuit jezelf of een ander
- ……
Maar er zijn nog ontzettend veel andere mogelijke oorzaken te noemen en vaak is het een combinatie van meerdere dingen.
Verschillende uitingsvormen van faalangst
Faalangst op het werk kan zich op verschillende manieren uitten. Zo maken we onderscheid in cognitieve faalangst, motorische faalangst en sociale (faal)angst, maar ook in actieve en passieve faalangst.
Cognitieve faalangst
Cognitieve faalangst is de vorm van faalangst die het meest bekend is. Het is de angst om bijvoorbeeld een toets niet goed te maken of een presentatie te verpesten. Bij deze vorm van faalangst heb je angst voor een specifiek (beoordelings-)moment, waarbij kennis een rol speelt . De spanning kan ervoor zorgen dat je minder goed presteert of misschien zelfs wel te maken krijgt met een black-out.
Sociale faalangst
Sociale angst speelt vooral op bij sociale contacten, bijvoorbeeld bij het samenwerken met collega’s. Iemand voelt zich erg onzeker en is bang om iets verkeerd te zeggen of te doen. Verder is het voor iemand met sociale faalangst ook heel belangrijk wat een ander van hem of haar vindt.
Iemand met sociale angst kan zich zo bezighouden met hoe hij of zij overkomt, dat er geen aandacht meer is voor de inhoud. Iemand met sociale faalangst kan soms ook een masker opzetten om maar leuk gevonden te worden.
Sociale faalangst speelt een rol in alle situaties waarin sociale vaardigheden een rol spelen, bijvoorbeeld bij het samenwerken, het bijwonen van een vergadering of het vinden van een positie in een groep. Ook bij het voor de groep staan speelt deze vorm van angst vaak een rol.
Motorische faalangst
Motorische angst is de angst om iets fout te doen bij het bewegen. Bijvoorbeeld de angst om een kopje koffie te laten vallen of om iets verkeerd te doen bij een examen waarin je iets moet doen. Ook bij activiteiten als schilderen, tekenen of knutselen kan motorische faalangst opspelen.
Actieve en passieve faalangst
Buiten de situaties waarin faalangst op kan treden, maken we ook onderscheid in hoe iemand met deze angst omgaat. We onderscheiden hierin de actieve en passieve vorm. Vaak is er sprake van een wisseling per situatie en zullen beide vormen te herkennen zijn bij één persoon.
Passieve faalangst
Passieve faalangst is een vorm waarin je vooral bezig bent met voorkomen dat je in een situatie komt waarin iets fout kan gaan. Bijvoorbeeld altijd werk onder je niveau blijven doen, vermijden van presentaties geven en excuses zoeken om ergens onderuit te komen.
Actieve faalangst
Bij actieve faalangst ga je juist zo hard mogelijk je best doen om te zorgen dat je geen fouten maakt. Je checkt alles op fouten en het gevaar is dat je te lang over taken doet. Ook werken mensen soms zo hard dat ze uiteindelijk burn-out raken en uitvallen.
Faalangst op het werk verminderen
Er zijn verschillende manieren om faalangst op het werk te verminderen. Een van de belangrijkste stappen in het omgaan met faalangst op het werk is het identificeren van de oorzaak van de angst. Dit kan worden gedaan door te praten met een collega, een mentor of een therapeut. Eenmaal de oorzaak is geïdentificeerd, kunt u een plan maken om uw angst aan te pakken. De oplossing kan dan liggen in een combinatie van de volgende dingen:
- Planning: Het is belangrijk om taken te plannen en prioriteiten te stellen. Dit kan helpen om te voorkomen dat je je overweldigd voelt en kan je helpen om de angst beter onder controle te houden. Hoe hoger je basis- stresslevel, hoe erger faalangst ook tot uiting komt.
- Positief denken: Positieve zelfpraat kan je helpen om je gedachten te veranderen van negatief naar positief. Dit kan helpen om je angst te verminderen en je zelfvertrouwen te versterken.
- Oefening: Regelmatige oefening kan je helpen om je angst te verminderen en je zelfvertrouwen te versterken. Als jij iets vaker doet, zal je meer ervaring krijgen en dit helpt vaak in het vergroten van je zelfvertrouwen. Hierbij is het wel belangrijk dat je succes-ervaring opdoet, want als het niet goed gaat en je vervolgens negatief gaat denken, dan kan je ook juist in een neerwaartse spiraal terecht komen.
- Communicatie: Wees eerlijk en open tegen collega’s en leidinggevenden over je angst. Het uitspreken helpt vaak al om voor dat moment de spanning te verlagen en andere mensen kunnen je helpen om een oplossing te vinden voor je angst.
- Professionele hulp: Overweeg om professionele hulp te zoeken, zoals coaching. Dit kan je helpen om je angst te verminderen en je problemen op een efficiëntere manier aan te pakken. Een coach kan met je meedenken en onderzoeken wat jij specifiek nodig hebt om je faalangst te overwinnen.
Wat kan je als werkgever doen bij faalangst op het werk
Ook als werkgever kan je helpen bij faalangst op het werk. Heb jij een werknemer waarbij je denkt aan faalangst, maak dit dan bespreekbaar. Vaak helpt het al enorm als iemand er niet alleen voor staat en begrip krijgt van zijn omgeving.
Verder kan je samen met je werknemer zoeken naar oplossingen om de spanning te verlagen of in overleg begeleiding van bijvoorbeeld een coach inschakelen.
Gratis kennismakingsgesprek
Heb jij last van faalangst of herken je faalangst bij een werknemer, dan kan ik helpen. In een coachtraject onderzoeken we samen de dieperliggende oorzaken van de faalangst en gaan we op zoek naar oplossingen die echt bij jou passen. Oplossingen die niet alleen voor op de korte termijn, maar ook op de lange termijn werken, waardoor de stress verminderd, prestaties verbeteren en uitval door stress voorkomen wordt.
Wil je meer weten over de coaching? Vraag dan een gratis en vrijblijvende kennismaking aan.
