Stress kan een behoorlijke invloed hebben op je leven. Je kan last krijgen van diverse fysieke en mentale klachten, zoals rugpijn, darmklachten, verminderde concentratie en vergeetachtigheid. Maar stress kan ook zorgen voor een laag zelfvertrouwen, veel piekeren, slecht slapen en paniek- of angststoornissen. En als je te lang te veel stress ervaart, kan je uiteindelijk burn-out raken.
Gelukkig kan je zelf veel invloed uitoefenen op stress. Met de volgende 3 stappen kan jij ook jouw stressniveau verlagen.
Stap 1 : ontdek waardoor jij stress krijgt
Om minder stress te gaan ervaren, zal je eerst moeten weten waardoor jij stress ervaart. Wat is bij jou de oorzaak van stress? Meestal is er niet één oorzaak, maar is er sprake van een combinatie van verschillende oorzaken. Denk hierbij aan stress op het werk, ziekte en overlijden, stress door bijvoorbeeld een scheiding of problemen met de opvoeding. Ook faalangst, perfectionisme, een te groot verantwoordelijkheidsgevoel of het iedereen naar de zin willen maken kunnen oorzaken zijn.
Onbewuste, dieperliggende oorzaken van stress
Misschien denk je wel te weten waardoor jij stress ervaart, maar is dit echt wel de dieperliggende oorzaak? Zo kan stress op het werk veroorzaakt worden door een conflict of te hoge werkdruk, maar dieperliggend speelt dan toch jouw perfectionisme of onzekerheid misschien een rol.
Ik vergelijk dit vaak met een ijsberg. Een deel van de ijsberg steekt boven water uit, dit zijn de zichtbare oorzaken. Maar een heel groot deel van de ijsberg ligt onder water en is niet zichtbaar. Dit zijn de oorzaken waar je je nog niet bewust van bent.
Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat je wel weet dat je perfectionistisch bent, maar niet dat dit veroorzaakt is in je jeugd, omdat je in je jeugd heel weinig complimentjes kreeg en je hierdoor erg onzeker bent. Je zoekt naar bevestiging in de vorm van complimentjes, en hierdoor ga je steeds harder werken/ hogere eisen aan jezelf stellen. Pas als je je dit bewust bent en de oorzaken onder water kent, kan je echt wat aan jouw stressniveau gaan doen!
Stap 2: zoek naar oplossingen
Op het moment dat je de dieperliggende oorzaak (of oorzaken) van jouw stress kent, kan je er iets aan gaan doen. Ligt de oorzaak van jou stress bijvoorbeeld met name in het hebben van te weinig zelfvertrouwen, dan is het belangrijk hieraan te werken. Zijn er blokkades uit je verleden, dan zullen deze opgelost moeten worden.
Ook voor de minder diepliggende oorzaken zal je oplossingen moeten zoeken. Vind jij het bijvoorbeeld heel lastig om gestructureerd te werken, dan kan je hier heel gericht oplossingen voor verzinnen, bijvoorbeeld door te gaan werken met een to-do lijst, prioriteiten en het maken van een planning. Ligt jouw probleem meer in de angst om de controle kwijt te raken, dan kan je hiervoor een plan opstellen om dit stap voor stap te overwinnen.
In de praktijk brengen
Als je oplossingen hebt gevonden, komt de volgende stap. Het daadwerkelijk in de praktijk brengen van jouw oplossingen. De kans is groot dat je bij deze stap op volle kracht vooruit wilt gaan. Echter is de kans van slagen dan behoorlijk klein.
Bedenk maar eens; als jij je hele huis netjes op wilt ruimen en je stelt jezelf dit als doel, hoe groot is de kans dat je hier daadwerkelijk aan begint? En als je er al aan begint, hoe groot is de kans dat je dit project af gaat ronden?
Stel dat je nu voor jezelf als doel stelt; deze week wil ik de kamer opruimen, volgende week de keuken, die week erna…. etc., is de kans dan groter dat je op die manier over een week of 6 jouw huis netjes hebt?
Denk in kleine stapjes
Voor het aanpakken van stress werkt dit hetzelfde. Denk niet te groots en te moeilijk in je doelen. Het is niet realistisch om je leven opeens 180 graden te draaien. Denk in kleine stapjes en verdeel jouw grote doelen in diverse kleinere subdoelen. Dan is de kans het grootst dat je er ook daadwerkelijk aan begint. En vergeet niet, ook kleine stapjes kunnen al een behoorlijk effect hebben.
Stap 3: veranker het nieuwe gedrag
Je bent inmiddels begonnen met het in de praktijk brengen van jouw oplossingen, maar hoe zorg je ervoor dat je niet geleidelijk weer terugvalt in jouw oude patroon? Het duurt namelijk even voor jouw nieuwe gedrag een automatisme wordt. Tot die tijd zal je iedere keer bewust aan de slag moeten met jouw doelen. Er zijn een aantal dingen die je hierbij kunnen helpen:
- Verander je patroon in hele kleine stapjes
- Zorg dat je uiteindelijke doel haalbaar is en leg deze ook vast
- Stel een plan op om dit doel te behalen (wanneer wil ik wat doen en hoe zorg ik dat ik dit ook blijf doen)
- Bekijk geregeld het resultaat en kijk of je nog op de goede weg bent
- Geef niet te snel op, minder stress ervaren heeft tijd nodig
- Soms heb je even een terugslag, dat is heel normaal. Pak de draad gewoon weer op.
Wil je hulp bij het zetten van deze 3 stappen?
Het kan soms behoorlijk lastig zijn om deze 3 stappen alleen te zetten. Misschien lukt het je maar niet om de dieperliggende oorzaken boven water te krijgen, zie je geen oplossingen voor jouw probleem of lukt het maar niet om dingen echt vol te houden. In dat geval is het fijn om wat extra hulp te krijgen. Lees dan hier meer over de training “Vrij van Stress“.
